Rating m.st. Warszawy - 2023 r. - Biuro Długu i Restrukturyzacji Wierzytelności

Rating krajowy

Ocena ratingu: AAA (pol) z perspektywą stabilną

Międzynarodowa agencja ratingowa Fitch Ratings, w dniu 27 października 2023 r. potwierdziła długoterminowy rating krajowy Warszawy na poziomie „AAA(pol)” z perspektywą stabilną oraz długoterminowy rating krajowy dla programu emisji obligacji do kwoty 3 mld zł i wszystkich emisji dokonanych przez Miasto w ramach tego programu, na poziomie „AAA(pol)”. Agencja dokonała oceny zdolności kredytowej Miasta, lecz z uwagi na utrzymanie ratingów i ich perspektyw na niezmienionym poziomie, nie było nowego komunikatu. Ostatni opublikowany komunikat Fitch, z 28 kwietnia 2023 r., jest nadal wiążący.

Scenariusz ratingowy Fitch uwzględnia skutki obniżenia progu podatkowego przez władze centralne w 2022 r., zmiany w sposobie redystrybucji dochodów z tytułu udziałów w podatkach dochodowych wprowadzone w ramach reformy „Polski Ład”, wysoką inflację i spowolnienie gospodarcze w 2023 r., co łącznie doprowadzi do utrzymującego się niedostosowania wzrostu dochodów i wydatków operacyjnych w perspektywie średnioterminowej. Subwencje z budżetu państwa przewidziane w ramach reformy podatkowej powinny działać stabilizująco, lecz będą niewystarczające by w pełni skompensować spodziewany spadek dochodów podatkowych. Przyczyni się to do dalszego pogorszenia wskaźników zadłużenia Miasta, jednakże pozostaną one zbieżne z obecnym Samodzielnym Profilem Kredytowym Miasta (Standalone Credit Profile, SCP) na poziomie „a+”.

Agencja utrzymała „wysoki średni” profil ryzyka Miasta odzwierciedlający niskie ryzyko w porównaniu do  podmiotów grupy porównawczej oraz podtrzymała ocenę w zakresie stabilności dochodów i zdolność do ich zwiększania jako „średnią”. W ocenie Fitch źródła dochodów Miasta są stabilne, a perspektywy ich wzrostu są zgodne z dynamiką wzrostu gospodarczego Polski. Zdolność Miasta do zwiększania dochodów w sytuacji pogorszenia się koniunktury gospodarczej jest „średnia”, a więc wyższa niż w przypadku większości miast w Polsce ocenianych przez Fitch, ponieważ nawet w okresach spowolnienia wzrostu PKB Miasto było w stanie zwiększyć poziom dochodów. Miasto było także skuteczne w pozyskiwaniu dotacji na inwestycje.

Agencja utrzymała ocenę stabilności wydatków Warszawy na poziomie „średnim”, a możliwość ich dostosowania do malejących dochodów jako „mocną”. Fitch przewiduje, że Warszawa, tak jak inne gminy w Polsce, będzie zmuszona do kontunuowania działań zapobiegających spadkowi dochodów z tytułu udziału w PIT oraz ograniczania wydatków bieżących. W ocenie agencji Miasto utrzymuje wzrost wydatków operacyjnych pod umiarkowaną kontrolą.

Fitch ocenia obowiązujące w Polsce regulacje dotyczące długu oraz zarządzania płynnością w JST jako „średnie”, jednak polityka zarządzania długiem, płynnością i zobowiązaniami pozabilansowymi w Warszawie jest oceniana jako „mocna" za sprawą wdrożonych zaawansowanych praktyk zarządzania długiem i płynnością. Agencja oceniła również zarządzanie płynnością przez Warszawę jako „mocne”, pomimo wskazanego braku wsparcia płynności JST w sytuacjach awaryjnych ze strony władz centralnych.   

Rating międzynarodowy

Ocena ratingu: A- z perspektywą stabilną

Międzynarodowa agencja ratingowa Fitch Ratings, w dniu 27 października 2023 r. potwierdziła międzynarodowy długoterminowy rating Warszawy (Issuer Default Rating - IDR) dla zadłużenia w walucie zagranicznej na poziomie "A-" z perspektywą stabilną oraz międzynarodowy długoterminowy rating Miasta dla zadłużenia w walucie krajowej na poziomie „A-“ z perspektywą stabilną. Agencja dokonała oceny zdolności kredytowej Miasta, lecz z uwagi na utrzymanie ratingów i ich perspektyw na niezmienionym poziomie, nie było nowego komunikatu. Ostatni opublikowany komunikat Fitch, z 28 kwietnia 2023 r., jest nadal wiążący.

Potwierdzenie ratingów odzwierciedla pogląd Fitch, że wyniki operacyjne oraz wskaźniki długu Warszawy w średnim okresie nie będą odbiegać od grupy porównawczej z ratingiem „A-”, pomimo presji na budżet Miasta wynikających z rosnących cen, utrzymujących się skutków makroekonomicznych wojny w Ukrainie, oraz skutków wdrożenia reformy podatkowej „Polski Ład”.

Międzynarodowy długoterminowy rating Miasta nadal pozostaje ograniczony ratingiem Polski, który jest obecnie o dwa poziomy niższy od samodzielnego profilu kredytowego Warszawy (żadna jednostka samorządu terytorialnego w Polsce nie może mieć zagranicznej oceny wiarygodności kredytowej wyższej od oceny ratingowej kraju). Uzasadnienie potwierdzenia ratingu międzynarodowego przedstawione przez agencję jest tożsame z przesłankami przedstawionymi dla potwierdzenia ratingu krajowego.

Ocena ratingu: A2 z perspektywą negatywną

Międzynarodowa agencja ratingowa Moody’s Investors Service, w dniu 8 grudnia 2023 r. potwierdziła międzynarodowy długoterminowy rating Warszawy na poziomie A2 z perspektywą negatywną. Perspektywa wskazuje na oczekiwania dotyczące ewentualnych zmian oceny ratingowej w przyszłości.

Obniżenie perspektywy ze stabilnej na negatywną nastąpiło 4 listopada 2022 r. i w ocenie agencji było spowodowane czynnikami zewnętrznymi, niezależnymi od  Warszawy, powodującymi pogorszenie sytuacji miasta. Są to negatywne zmiany regulacyjne w obszarze podatku od osób fizycznych (PIT), wprowadzone w ramach programu „Polski Ład”, skutkujące znaczącym obniżeniem dochodów Warszawy  i w konsekwencji prowadzące do wzrostu deficytów miasta w latach 2023-24 oraz zadłużenia.

Zdaniem agencji wprowadzone zmiany w zakresie dochodów JST zwiększają niepewność w obszarze planowania budżetowego Warszawy, zmniejszają transparentność systemu finansowania, a mechanizmy kompensujące utratę przez Warszawę dochodów z PIT są niewystarczające. Do czynników wpływających na decyzję o utrzymaniu perspektywy negatywnej agencja zalicza również sytuację makroekonomiczną i geopolityczną (w tym wojnę w Ukrainie) i związaną z tym presję na wzrost wydatków.

Agencja Moody's uważa, że znaczące obniżenie dochodów, przy ograniczonych rekompensatach od polskiego rządu oraz  presja na wzrost wydatków bieżących ze względu na rosnące ceny sprawią, że planowanie i realizacja  budżetu będą w przyszłości trudniejsze zwłaszcza w kontekście mniej przewidywalnych ram instytucjonalnych.

Ze względu na znaczne wydatki kapitałowe na transport publiczny, projekty efektywności energetycznej i infrastrukturę, opiekę zdrowotną oraz edukację, Warszawa będzie musiała liczyć się z większymi potrzebami finansowymi, co spowoduje wzrost zadłużenia bezpośredniego i pośredniego netto. Jednocześnie agencja uznała poziom zadłużenia Warszawy za umiarkowany w kontekście porównań międzynarodowych.

Jednocześnie potwierdzenie ratingu Warszawy na poziomie A2, równym ocenie ratingowej Polski, odzwierciedla mocne strony profilu kredytowego miasta, w tym jego silną i dobrze zdywersyfikowaną bazę ekonomiczną, dobrą sytuację płynnościową, poziom zadłużenia nie generujący nadmiernego ryzyka. Agencja wskazała też, że mocną stroną Warszawy jest ostrożne podejście do zarządzania finansami miasta, uwzględniające planowanie w długim horyzoncie czasowym, co pozwala na wczesną identyfikację zagrożeń i podjęcie odpowiednio wcześnie działań dostosowujących.

Zdaniem agencji przywrócenie perspektywy stabilnej może nastąpić w wyniku wystąpienia jednego lub kilku czynników: lepszych od oczekiwanych wyników operacyjnych; ograniczonego wzrostu zadłużenia przy zachowaniu bezpiecznego poziomu płynności; poprawy ram instytucjonalnych, w tym zwiększenia transferów kompensujących ubytek dochodów; podwyższenia ratingu państwa. Z kolei obniżenie ratingu jest możliwe w przypadku wystąpienia negatywnych zmian w obszarach wskazanych powyżej.